Phishing Scams là gì? Cách ngăn chặn các loại Phishing Scams
Bạn có từng nhận được email từ một tổ chức uy tín, yêu cầu bạn nhấp vào liên kết hoặc tải xuống tệp đính kèm? Nếu có, bạn có thể đã gặp phải một lừa đảo qua email, hay còn gọi là phishing scam. Bài viết này sẽ đi sâu vào tìm hiểu về Phishing scams là gì, giải thích cách thức hoạt động, các loại lừa đảo phổ biến, và quan trọng nhất là cách bảo vệ bản thân khỏi những mánh khóe lừa đảo tinh vi này. Khám phá cùng GCSVN để hiểu rõ ngay.
Phishing Scams là gì?
Lừa đảo giả mạo hay Phishing scam là một hình thức tấn công mạng nhằm đánh cắp thông tin cá nhân, mật khẩu, thẻ tín dụng,… của người dùng thông qua email hoặc tin nhắn giả mạo. Kẻ lừa đảo sẽ giả mạo một tổ chức uy tín, chẳng hạn như ngân hàng, công ty dịch vụ, hoặc cơ quan chính phủ, để gửi email, tin nhắn cho người dùng.
Các thư và tin nhắn này thường chứa một liên kết hoặc tệp đính kèm độc hại. Khi người dùng nhấp vào liên kết hoặc tải xuống tệp đính kèm, họ sẽ bị chuyển hướng đến một trang web giả mạo hoặc bị cài đặt phần mềm độc hại trên máy tính.
Mục đích của lừa đảo qua email là:
- Đánh cắp thông tin cá nhân: Kẻ lừa đảo có thể sử dụng thông tin cá nhân của bạn để truy cập tài khoản ngân hàng, thẻ tín dụng, hoặc email của bạn.
- Lừa đảo tiền bạc: Kẻ lừa đảo có thể sử dụng email giả mạo để yêu cầu bạn chuyển tiền cho họ.
- Lây lan phần mềm độc hại: Ngoài ra, chúng còn dùng các thủ đoạn phishing để lây lan phần mềm độc hại, chẳng hạn như virus, ransomware, hoặc spyware.
Phân biệt các loại Phishing scams
Phishing scams có nhiều hình thức khác nhau, mỗi hình thức được thiết kế để thu hút những nạn nhân dễ tin tưởng. Mặc dù mục tiêu cốt lõi của việc đánh cắp thông tin cá nhân vẫn giống nhau nhưng các phương pháp được sử dụng sẽ khác nhau tùy theo tình huống cụ thể. Nhận biết những loại Phishing này quan trọng để tránh các chiến thuật lừa đảo của họ một cách hiệu quả.
Spear Phishing
Hãy tưởng tượng bạn nhận được một email có vẻ như từ sếp của bạn, yêu cầu cần sửa ngay dự án đang hoàn thiện. Cách tiếp cận có mục tiêu này chính là Spear Phishing. Những kẻ tấn công nghiên cứu nạn nhân một cách tỉ mỉ, thu thập các chi tiết như tên, chức vụ và thông tin công ty. Việc liên lạc được cá nhân hóa này làm tăng tính hợp pháp của email, có khả năng lừa người nhận nhấp vào các liên kết độc hại hoặc tiết lộ dữ liệu nhạy cảm.
Whaling
Whaling scams nhắm vào các cá nhân cấp cao trong các tổ chức, chẳng hạn như CEO hoặc CFO. Các email thường bắt chước các thông tin liên lạc khẩn cấp từ các nguồn đáng tin cậy, như thành viên hội đồng quản trị hoặc đại diện pháp lý. Khả năng đạt được lợi ích tài chính sẽ rất lớn hoặc gây thiệt hại cho danh tiếng của tổ chức khiến những cá nhân này trở thành mục tiêu hàng đầu.
Smishing
Ngoài scam qua email, tin nhắn văn bản cũng chính là công cụ để kẻ xấu lợi dụng. Smishing scams khai thác SMS bằng chiến thuật tương tự. Bạn có thể nhận được một tin nhắn được cho là từ ngân hàng của mình, cảnh báo về hoạt động đáng ngờ trên tài khoản của bạn và thúc giục bạn nhấp vào liên kết để “xác minh” thông tin của mình. Vì vậy, hãy cảnh giác với những tin nhắn văn bản yêu cầu thông tin cá nhân hoặc nhắc nhở hành động khẩn cấp.
Vishing
Trong trường hợp có người gọi đến tự xưng là chuyên viên an ninh dân cư yêu cầu số an sinh xã hội của bạn chính là chiêu trò của kẻ xấu đang thực hiện Vishing Scams. Lừa đảo Vishing tận dụng các cuộc gọi điện thoại, thường sử dụng hệ thống tự động hoặc thao tác bằng giọng nói để mạo danh các tổ chức hợp pháp. Người gọi có thể gây áp lực buộc bạn tiết lộ thông tin cá nhân hoặc thậm chí gửi tiền để giải quyết vấn đề bịa đặt.
Clone Phishing
Hãy tưởng tượng một bản sao gần giống hệt của một email hợp pháp mà bạn nhận được gần đây. Clone Phishing nhắm vào sự quen thuộc của người dùng đối với các email đã từng nhận trước đây. Những kẻ tấn công sao chép các email gốc, chỉ thay đổi địa chỉ của người gửi hoặc một chi tiết nhỏ trong nội dung.
Chiến lược này có thể lừa người nhận tin tưởng vào email như một phần tiếp theo của những email trước đó. Chiêu trò này cũng dễ khiến cho nạn nhân không chút nghi ngờ mà nhấn vào email và link có chứa phần mềm độc hại.
Angler Phishing
Các nền tảng truyền thông xã hội cung cấp mảnh đất màu mỡ cho các chiêu trò lừa đảo. Angler Phishing liên quan đến việc tạo hồ sơ truyền thông xã hội giả mạo những người đáng tin cậy như bộ phận hỗ trợ khách hàng hoặc các thương hiệu nổi tiếng. Sau đó, những hồ sơ này bắt đầu cuộc trò chuyện, thường đưa ra các giao dịch giả mạo hoặc yêu cầu thông tin cá nhân để “xác minh” tài khoản của bạn.
Bằng cách hiểu rõ các chiến thuật lừa đảo đa dạng này, doanh nghiệp có thể chuẩn bị được các chiến lược đối phó cụ thể. Hãy nhớ rằng, cảnh giác và hoài nghi trước những điều bất thường là chìa khóa để xác định và tránh những nỗ lực lừa đảo nhằm đánh cắp thông tin cá nhân có giá trị của bạn.
Các kỹ thuật Phishing Scams phổ biến
Phishing scams phát triển mạnh nhờ sự lừa dối, sử dụng nhiều kỹ thuật khác nhau để dụ nạn nhân vô tình cung cấp thông tin cá nhân hoặc nhấp vào các liên kết độc hại. Dưới đây là cái nhìn sâu hơn về một số chiến thuật phổ biến nhất được những kẻ lừa đảo sử dụng:
Giả mạo danh tính
Những kẻ lừa đảo rất giỏi bắt chước các nhân viên có danh tính hợp pháp. Họ có thể giả mạo địa chỉ email, tên người gửi và thậm chí toàn bộ trang web để có vẻ đáng tin cậy. Email có thể xuất hiện từ ngân hàng của bạn, một dịch vụ trực tuyến phổ biến mà bạn sử dụng hoặc thậm chí là cơ quan chính phủ.
Các trang web có thể được thiết kế tỉ mỉ để giống với trang web thật, hoàn chỉnh với các biểu tượng và bố cục quen thuộc. Điều này tạo ra cảm giác an toàn giả tạo, lừa nạn nhân tương tác với email hoặc trang web.
Tạo ra chiến thuật hành động khẩn cấp
Phishing emails thường khai thác những cảm xúc như khẩn cấp hoặc sợ hãi để gây áp lực buộc nạn nhân nhấp vào. Dòng lệnh có thể to như này ghi là “BẮT BUỘC HÀNH ĐỘNG KHẨN CẤP” hoặc “Sắp đình chỉ tài khoản”.
Nội dung email có thể cảnh báo về hoạt động đáng ngờ trên tài khoản của bạn, các khoản thanh toán quá hạn hoặc các vi phạm bảo mật tiềm ẩn. Cảm giác cấp bách này làm người dùng có ít thời gian để suy nghĩ kỹ, khiến nạn nhân phải phản ứng nhanh chóng mà không có sự xem xét kỹ lưỡng.
Trao phần thưởng và cơ hội giả
Phishing scams cũng có thể treo những phần thưởng khiến người nhận không thể cưỡng lại. Email có thể hứa hẹn những lời mời làm việc thú vị, những khoản thừa kế bất ngờ hoặc những khoản giảm giá độc quyền.
Họ có thể lợi dụng mong muốn đạt được lợi ích tài chính hoặc thăng tiến nghề nghiệp của nạn nhân. Nhấp vào liên kết độc hại hoặc cung cấp thông tin cá nhân là cách để kẻ xấu dụ dỗ mở khóa những phần thưởng hấp dẫn này.
Phishing để lấy thông tin
Nhằm mục đích thu thập thông tin cá nhân mà không nhất thiết hướng nạn nhân đến một trang web độc hại, kẻ xấu còn nghĩ ra chiêu trò khác đó là, Email có thể được sử dụng dưới dạng khảo sát, câu đố hoặc bảng câu hỏi về mức độ hài lòng của khách hàng. Chúng có vẻ vô hại nhưng những câu hỏi tưởng chừng như vô hại này lại được thiết kế để thu thập thông tin nhạy cảm như tên người dùng, mật khẩu hoặc chi tiết thẻ tín dụng.
Nghiên cứu thông tin qua mạng xã hội
Những kẻ lừa đảo có thể tận dụng các chiến thuật kỹ thuật xã hội để làm cho những trò lừa đảo của họ trở nên đáng tin cậy hơn. Họ có thể nghiên cứu trực tuyến các nạn nhân tiềm năng, thu thập thông tin cá nhân từ hồ sơ mạng xã hội hoặc các vụ vi phạm dữ liệu. Điều này cho phép họ cá nhân hóa hành vi lừa đảo, gọi nạn nhân theo tên và tham chiếu các chi tiết cụ thể để tạo dựng lòng tin và cảm giác hợp pháp.
Bằng cách hiểu các kỹ thuật phổ biến này, bạn có thể cải thiện đáng kể khả năng xác định và tránh các hành vi Phishing scam. Luôn thận trọng, xác minh danh tính của người gửi và tránh nhấp vào các liên kết hoặc tệp đính kèm đáng ngờ.
Tác hại của Phishing scams
Phishing scams không chỉ là sự bất tiện mà chúng ta gặp phải – chúng có thể gây ra nhiều tác động có hại cho các cá nhân, doanh nghiệp và thậm chí toàn bộ tổ chức. Dưới đây là cái nhìn sâu hơn về hậu quả tiềm ẩn của việc trở thành nạn nhân của một cuộc tấn công Phishing scams:
1. Tổn thất tài chính
– Trộm cắp trực tiếp: Tác động trực tiếp nhất là khả năng tổn thất tài chính trực tiếp. Phishing scams thường nhằm mục đích đánh cắp thông tin nhạy cảm như chi tiết thẻ tín dụng, thông tin đăng nhập tài khoản ngân hàng hoặc số an sinh xã hội. Sau khi bị xâm phạm, thông tin này cho phép kẻ tấn công rút hết tài khoản ngân hàng, mua hàng trái phép hoặc thậm chí mở hạn mức tín dụng mới dưới tên của nạn nhân.
– Trộm cắp danh tính: Thông tin cá nhân bị đánh cắp có thể được sử dụng để đánh cắp danh tính. Kẻ trộm danh tính có thể sử dụng thông tin của bạn để đăng ký các khoản vay, thuê căn hộ hoặc thậm chí đứng tên bạn để điều trị y tế, khiến bạn phải gánh một núi nợ và điểm tín dụng bị tổn hại.
2. Vi phạm dữ liệu và mất quyền riêng tư
Các cuộc tấn công Phishing scams có thể được sử dụng để giành quyền truy cập vào dữ liệu cá nhân và bí mật. Cụ thể:
- Dữ liệu cá nhân: Email, ảnh, tài liệu và các tệp nhạy cảm khác được lưu trữ trên máy tính hoặc bộ lưu trữ đám mây của bạn có thể bị truy cập và xâm phạm.
- Dữ liệu Công ty: Đối với các doanh nghiệp, các cuộc tấn công lừa đảo có thể dẫn đến việc lộ thông tin nhạy cảm của khách hàng, quyền sở hữu trí tuệ hoặc bí mật thương mại. Điều này có thể dẫn đến tổn thất tài chính đáng kể, thiệt hại về danh tiếng và hậu quả pháp lý.
3. Tác động tâm lý
Việc trở thành nạn nhân của một vụ Phishing scams có thể là một trải nghiệm căng thẳng khiến nạn nhân mất nhiều năng lượng. Nạn nhân có thể trải qua cảm giác tội lỗi, bối rối và lo lắng. Trong trường hợp nghiêm trọng, nó thậm chí có thể dẫn đến trầm cảm hoặc mất niềm tin vào các hoạt động trực tuyến.
4. Gián đoạn và làm ngừng hoạt động
Các cuộc tấn công lừa đảo có thể làm gián đoạn hoạt động kinh doanh bằng cách:
- Nhiễm phần mềm độc hại: Phần mềm độc hại được tải xuống có thể vô hiệu hóa các hệ thống quan trọng, dẫn đến thời gian ngừng hoạt động tốn kém và mất năng suất.
- Tấn công từ chối dịch vụ (DDoS): Phishing scams có thể được sử dụng để khởi động các cuộc tấn công DoS, áp đảo máy chủ của công ty và ngăn người dùng hợp pháp truy cập tài nguyên.
5. Thiệt hại về danh tiếng
Các doanh nghiệp trở thành nạn nhân của các cuộc tấn công phishing có thể bị thiệt hại đáng kể về mặt uy tín. Khách hàng có thể mất niềm tin vào khả năng bảo vệ dữ liệu của công ty, dẫn đến doanh số bán hàng và lòng trung thành với thương hiệu giảm sút.
Làm thế nào để ngăn chặn Phishing scams?
Phishing scams là mối đe dọa phổ biến trong bối cảnh kỹ thuật số. Những chiêu trò lừa đảo này, được tạo ra một cách tỉ mỉ để bắt chước các nguồn tin hợp pháp, nhằm mục đích đánh cắp thông tin nhạy cảm của bạn. Nhưng đừng lo, GCS Vietnam ở đây để chỉ cho bạn những chiến lược hiệu quả mà bạn có thể sử dụng để bảo vệ bản thân khỏi những thủ đoạn Phishing này.
Sau đây, chúng ta sẽ đi sâu vào một số biện pháp ngăn chặn và cách mà Google Workspace có thể phát huy trong việc bảo vệ doanh nghiệp.
Rà soát địa chỉ email và tên người gửi
Một trong những sự nhận diện rõ nhất của Phishing scam là địa chỉ người gửi không phù hợp. Tin tặc thường sử dụng các địa chỉ email gần giống với các tổ chức đã thành lập, với những thay đổi nhỏ như lỗi chính tả hoặc ký tự bị tráo đổi.
Google Workspace tăng cường sự cảnh giác bằng cách hiển thị địa chỉ email thực của người gửi khi bạn di chuột qua tên của họ. Điều này cho phép bạn xác định sự khác biệt và tránh nhấp vào email từ các nguồn đáng ngờ.
Hãy cảnh giác với các liên kết và tệp đính kèm đáng ngờ
Phishing scam thường dụ người nhận nhấp vào các liên kết độc hại hoặc tải xuống các tệp đính kèm bị nhiễm độc. Các liên kết này có thể dẫn đến các trang đăng nhập giả mạo được thiết kế khéo léo, lừa bạn từ bỏ thông tin đăng nhập của mình. Trong khi đó, các tệp đính kèm có thể chứa phần mềm độc hại xâm nhập vào hệ thống của bạn sau khi tải xuống.
Google Workspace tích hợp các tính năng bảo mật như quét tệp đính kèm và xác minh liên kết. Tệp đính kèm được quét để tìm các mối đe dọa tiềm ẩn trước khi đến hộp thư đến của bạn và di chuột qua liên kết sẽ hiển thị URL đích thực tế, cho phép bạn xác minh tính hợp pháp của URL đó trước khi nhấp vào.
Tránh xa những nhu cầu khẩn cấp và thao túng cảm xúc
Phishing scams thường sử dụng tính khẩn cấp và thao túng cảm xúc để gây áp lực buộc nạn nhân phải đưa ra những quyết định vội vàng. Email có thể cảnh báo về việc tài khoản sắp bị đình chỉ hoặc các ưu đãi hấp dẫn đáng ngờ. Luôn duy trì một mức độ hoài nghi đối với những email tạo cảm giác cấp bách hoặc lợi dụng các yếu tố kích thích cảm xúc.
Google Workspace tuy không trực tiếp giải quyết các thủ đoạn thao túng cảm xúc nhưng giúp bạn có thêm thời gian và thông tin cần thiết để đưa ra những lựa chọn sáng suốt. Bằng cách trì hoãn các hành động tự động dựa trên các email đáng ngờ, Google Workspace cho phép bạn xem xét kỹ lưỡng nội dung và tham khảo ý kiến đồng nghiệp hoặc nhân viên bảo mật trước khi thực hiện thêm bất kỳ hành động nào.
Tận dụng xác thực hai yếu tố
Xác thực hai yếu tố (2FA) bổ sung thêm một lớp bảo mật cho tài khoản người dùng. Ngay cả khi tin tặc lấy được mật khẩu, chúng vẫn sẽ bị cản trở do cần có mã xác minh phụ, thường được gửi tới điện thoại của bạn hoặc do ứng dụng xác thực tạo ra.
Google Workspace tích hợp liền mạch với nhiều giải pháp 2FA khác nhau, giúp bạn dễ dàng kích hoạt biện pháp bảo mật quan trọng này cho tài khoản của mình.
Duy trì cập nhật phần mềm
Phần mềm lỗi thời thường chứa các lỗ hổng mà tin tặc có thể khai thác. Thường xuyên cập nhật hệ điều hành, trình duyệt web và ứng dụng email sẽ đảm bảo rằng bạn có sẵn các bản vá bảo mật mới nhất. Google Workspace, là một giải pháp dựa trên đám mây, tự động nhận các bản cập nhật bảo mật, giúp bạn không cần phải can thiệp thủ công.
Bằng cách áp dụng các chiến lược này và tận dụng các tính năng bảo mật toàn diện của Google Workspace, bạn có thể tăng cường đáng kể khả năng phòng vệ của mình trước các hành vi Phishing scams. GCS Vietnam luôn sẵn sàng tư vấn cho doanh nghiệp về các biện pháp bảo mật tích hợp trong Google Workspace với đa dạng các gói khác nhau, tùy thuộc vào nhu cầu của tổ chức.
Một số câu hỏi thường gặp về Phishing scams
1. Làm cách nào để biết email có phải là lừa đảo trực tuyến hay không?
Có một số điểm cần lưu ý để nhận biết Phishing scams:
– Khẩn cấp và áp lực: Email spam lừa đảo thường tạo ra cảm giác cấp bách hoặc áp lực phải hành động ngay lập tức. Họ có thể cho rằng tài khoản của bạn đã bị xâm phạm, khoản thanh toán quá hạn hoặc phần thưởng đang chờ nếu bạn nhấp vào liên kết.
– Địa chỉ người gửi đáng ngờ: Kiểm tra cẩn thận địa chỉ email của người gửi. Email lừa đảo thường sử dụng địa chỉ bắt chước các tổ chức hợp pháp nhưng có chút khác biệt (ví dụ: thay thế “ngân hàng” bằng “b4nk”).
– Lời chào chung chung: Email lừa đảo thường sử dụng lời chào chung chung như “Kính gửi quý khách hàng” thay vì tên thật của bạn. Các công ty hợp pháp thường gọi bạn bằng tên.
– Lỗi ngữ pháp và lỗi chính tả: Email lừa đảo thường chứa lỗi ngữ pháp, lỗi chính tả hoặc cách diễn đạt khó hiểu.
– Các liên kết và tệp đính kèm đáng ngờ: Không nhấp vào liên kết hoặc tải xuống tệp đính kèm từ những người gửi không xác định. Di chuột qua liên kết có thể hiển thị một URL khác với những gì được hiển thị.
2. Điều gì xảy ra nếu tôi nhấp vào liên kết lừa đảo?
Việc nhấp vào liên kết lừa đảo có thể dẫn đến nhiều hậu quả khác nhau:
- Chuyển hướng đến các trang web giả mạo: Bạn có thể được chuyển hướng đến một trang web trông giống hệt một trang web hợp pháp (ví dụ: trang đăng nhập ngân hàng của bạn). Khi bạn nhập thông tin đăng nhập của mình, chúng sẽ bị những kẻ lừa đảo đánh cắp.
- Tải xuống phần mềm độc hại: Việc nhấp vào liên kết có thể kích hoạt tải phần mềm độc hại xuống thiết bị của bạn. Phần mềm độc hại này có thể đánh cắp thông tin của người dùng, theo dõi hoạt động của bạn hoặc thậm chí khóa bạn khỏi thiết bị.
3. Tôi nên làm gì nếu nghi ngờ mình là nạn nhân của một vụ Phishing scams?
Nếu bạn cho rằng mình đã bị dính Phishing scam, hãy hành động nhanh chóng:
- Thay đổi mật khẩu của bạn: Thay đổi ngay mật khẩu cho bất kỳ tài khoản nào mà bạn có thể đã nhập thông tin trên một trang web đáng ngờ. Sử dụng mật khẩu mạnh và duy nhất cho mỗi tài khoản.
- Liên hệ với tổ chức tài chính của bạn: Nếu bạn nghi ngờ thông tin tài khoản ngân hàng hoặc thẻ tín dụng của mình có thể bị xâm phạm, hãy liên hệ ngay với tổ chức tài chính của bạn để báo cáo sự việc và có khả năng đóng băng tài khoản của bạn.
- Quét phần mềm độc hại: Tiến hành quét bằng phần mềm chống vi-rút và chống phần mềm độc hại của bạn để xác định và loại bỏ mọi mối đe dọa tiềm ẩn.
Báo cáo email lừa đảo: Báo cáo email lừa đảo cho tổ chức mà nó mạo danh và nhà cung cấp email của bạn.
Lời kết
Như vậy, khi đã hiểu được Phishing Scams là gì thì mọi mối đe dọa dai dẳng sẽ đều có các biện pháp ngăn chặn phù hợp bên trên từ đó mà bạn có thể giảm đáng kể nguy cơ trở thành nạn nhân.
Hiện nay, GCSVN đang có ưu đãi giảm lên đến 60% cho khách hàng đăng ký mới các phiên bản Google Workspace có khả năng bảo mật tốt nhất hiện nay. Hãy trực tiếp nhắn lại thông tin qua LiveChat để được hỗ trợ 1:1 tận tình ngay.